نقش تعداد هجاهای کلمه در پیش نیازهای یادگیری خواندن: شواهدی از آگاهی واج شناختی کودکان پیش‌دبستانی

هدف از این بررسی مطالعه تأثیر تعداد هجاهای کلمات بر آگاهی واج‌شناختی کودکان بود. نمونه پژوهش80 نفر از کودکان (40 دختر و 40 پسر با میانگین سنّی 5/5 سال) فارسی‌زبان پیش‌دبستانی ساکن شهرستان رامیان از توابع استان گلستان بودند که از نظر بهره هوشی، تمیز شنیداری، زبان و رفتاری کنترل شده بودند. ابزار این پژوهش مجموعه آزمون‌های آگاهی واج شناختی محقق‌ساخته (امیِری مقدم، 1390) بود. داده‌ها با استفاده از آزمون تی مکرر و آزمون واریانس مختلط تحلیل شد. تحلیل داده‌ها نشان داد که متغیرهای تعداد هجا و جنسیّت تنها در خرده آزمون‌های آگاهی هجایی تأثیر معناداری داشتند (001/0>P)، به این معنا که تعداد هجاهای کلمات تنها بر آگاهی هجایی کودکان‌(و نه آگاهی درون‌هجایی و واجی آن‌ها) تأثیر داشت و عملکرد دختران در این سطح به مراتب بهتر از پسران بود. از طرفی، تنها در خرده‌آزمون‌های آگاهی هجایی بین متغیرهای تعداد هجا و جنسیّت تعامل معناداری وجود داشت(05/0>P). به‌عبارت دیگر، در این خرده‌آزمون‌ها عملکرد دختران درباره هر دو گروه کلمات دو‌هجایی و سه‌هجایی به مراتب بهتر از پسران بود. یافته‌های حاضر حاکی از این هستند که احتمالاً کودکان پیش‌دبستانی قبل از آموزش رسمی آگاهی واج‌شناختی را در حد واحدهای درون‌هجایی و واجی در حد مطلوبی کسب نمی‌کنند و شکل‌گیری آن‌ها مستلزم‌آموزش جدی است.